Mặc dù lân trong đất rất nhiều, nhưng chủ yếu ở dạng không hấp thụ được, dẫn đến thiếu hụt và giảm năng suất cây từ 30-40%. Vì vậy, người nông dân cần bổ sung phân lân cho cây trồng.
Tác dụng của phân lân đối với cây trồng
- Tăng Cường Phát Triển Cây: Khi bổ sung đủ phân lân, cây sẽ có chiều cao, diện tích lá và sinh khối lớn hơn. Thiếu lân có thể làm giảm kích thước tế bào và cản trở sự phân chia tế bào, dẫn đến tổng sinh khối thấp hơn.
- Nâng Cao Khả Năng Sinh Sản: Phân lân rất cần thiết cho sự hình thành hoa và hạt. Nồng độ phân lân trong đất thấp ảnh hưởng tiêu cực đến thời gian ra hoa và số lượng hoa của cây. Ngược lại, nồng độ phân lân phù hợp giúp tăng kích thước hạt và năng suất, đặc biệt là trong các loại ngũ cốc như lúa và lúa mì.
- Hỗ Trợ Nảy Mầm và Phát Triển Cây Con: Hàm lượng lân trong hạt là yếu tố quyết định cho sự nảy mầm và sức sống của cây con. Phân lân cung cấp năng lượng cần thiết cho sự phát triển sớm, góp phần vào sự sinh trưởng mạnh mẽ của cây trồng.
- Thúc Đẩy Quá Trình Quang Hợp: Quá trình quang hợp phụ thuộc vào lân, giúp hình thành ATP – nguồn năng lượng chính cho tế bào. Thiếu lân sẽ cản trở quá trình quang hợp, ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của cây.
- Tăng Cường Cố Định Đạm: Đối với cây họ đậu, phân lân không chỉ duy trì sự phát triển mà còn giúp tăng cường hoạt động của vi khuẩn Rhizobium, hỗ trợ quá trình cố định đạm, vì vậy cải thiện độ phì nhiêu của đất.
- Tăng Cường Hấp Thu Dinh Dưỡng Khác: Lân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thu các dưỡng chất khác, nhờ vào việc sản xuất ATP – chất cần thiết để vận chuyển chất dinh dưỡng qua rễ và các bộ phận khác của cây.
- Vai Trò Trong Cấu Trúc Tế Bào: Phân lân là thành phần cấu tạo của axit nucleic (DNA và RNA), giúp truyền thông tin di truyền và tổng hợp protein. Nó còn là thành phần không thể thiếu trong phospholipid, cấu tạo nên màng tế bào, đảm bảo cho sự hoạt động bình thường của tế bào.
Cách bón phân lân đúng cách
- Theo dõi quá trình sinh trưởng: Quan sát tình hình cây trồng để kịp thời phát hiện và xử lý vấn đề. Hạn chế sử dụng phân hóa học, ưu tiên phân vi sinh và hữu cơ.
- Bón phân theo loại đất: Xác định nhóm đất trồng để chọn loại phân phù hợp. Đối với đất chua, nên dùng phân tự nhiên. Đất bạc màu, nhẹ, nghèo Mg thì dùng phân lân nung chảy. Còn đất kiềm trung tính thì bón supephotphat.
- Bón phân theo thành phần cơ giới của đất: Đối với đất thịt, bón theo hàng và lựa chọn phân có khả năng hấp thu nhanh.
- Bón phân theo đặc điểm cây trồng: Với cây lúa, dùng phân lân nung chảy hoặc thiên nhiên; còn cây trồng cạn, nên bón supe lân theo hàng và hốc. Cần bổ sung NPK và các nguyên tố vi lượng để tránh thiếu hụt do bón nhiều lân.
- Kết hợp với phân chuồng: Bón phân lân cùng phân chuồng theo tỷ lệ thích hợp: 2% cho supe lân, 3-5% cho photphorit. Có thể kết hợp với các loại phân lân khác để tăng hiệu quả.
- Theo dõi quá trình sinh trưởng: Quan sát tình hình cây trồng để kịp thời phát hiện và xử lý vấn đề. Hạn chế sử dụng phân hóa học, ưu tiên phân vi sinh và hữu cơ.